Beelddenken in de klas: Het succes van beelddenkende kinderen
Fenne was een levendig, creatief meisje. Ze was ontzettend nieuwsgierig en was altijd vrolijk. Ze had een heerlijke aanstekelijke lach. Toch vond Fenne het erg moeilijk om haar weg te vinden op in de klas op school. Na de zomervakantie begon school weer en dus moest Fenne ook weer naar school. Ze had helemaal geen zin. Ze had buikpijn en hoofdpijn. Ze voelde zich zo opgesloten op school. Terwijl haar klasgenootjes heel stil en aandachtig luisterden naar de leerkracht tijdens de instructies, zat Fenne al heel ergens anders met haar gedachten. In een vrolijke, kleurrijke wereld vol beelden.
Maar in plaats van de woorden van de leerkracht te horen, zag Fenne een hele mooie film in haar hoofd. Een mooie vlinder die fladderde in de weide en ging van bloemetje naar bloemetje. In haar gedachten kon alles en het was alsof ze in haar eigen droomwereld zat.
De leerkracht zag dat Fenne moeite had met het volgen van de les. Ze vroeg zich af waarom ze zo afwezig leek. Ze was helemaal in haar eigen bubbel. En op haar papier tekende ze voortdurend wat ze in haar hoofd zag. Haar handen zaten helemaal onder de potloodstrepen.
Op een dag besloot de leerkracht om contact op te nemen met de ouders van Fenne en haar zorgen te delen. Ze legde uit dat Fenne leek te worstelen met het volgen van de instructies en dat haar prestaties achterbleven. De ouders reageerden bezorgd, maar waren vastbesloten om hun dochter te helpen en gingen op onderzoek uit.
Ze ontdekten dat Fenne een beelddenker was, iemand die de wereld in beelden begrijpt. Dit verklaarde waarom Fenne zo’n rijke verbeelding had en waarom ze moeite had met het begrijpen van de instructies. Ze zagen in dat Fenne op een andere manier ondersteuning nodig had.
De ouders van Fenne en de leerkrachten werkten samen om de lesmethode aan te passen. Zo gebruikten ze visuele hulpmiddelen, zoals grafieken en mindmaps. Op deze manier kon Fenne haar gedachten beter organiseren. Wel moedigden ze Fenne aan om ook te blijven tekenen en haar creativiteit te gebruiken, want dat is haar sterkte kant.
Na een tijdje begon Fenne weer op te bloeien. Ze kreeg weer zin in school. Ze werd een verhalenverteller. Haar unieke manier van denken werd gezien en gewaardeerd in plaats van onderdrukt. Fenne werd een inspiratie voor haar klasgenoten en haar creativiteit gebruikte ze in haar werk.
Fenne’s verhaal geeft aan hoe belangrijk het is dat er begrip en ondersteuning is voor beelddenkende kinderen. Als je hun unieke denk- en leerstijl kunt begrijpen en kunt aanpassen naar het huidige onderwijssysteem, kunnen deze kinderen schitteren en de wereld op een andere manier laten zien.
Wat is nu beelddenken?
Maar wat is nu beelddenken? Iemand die in beelden denkt, denkt niet in woorden, maar zoals het woord het al zegt, in beelden. Als je geboren wordt, is je rechterhersenhelft dominant. Je gaat op ontdekking uit, je ziet heel veel dingen om je heen. Maar je hebt hier nog geen woorden voor. Vervolgens als je groter bent ga je leren praten en bij de woorden plaatjes bedenken. Dan zet je je linkerhersenhelft aan de gang. Alleen bij sommige mensen blijft de rechterhersenhelft dominant. Deze groep mensen noemen we beelddenkers. Zij vertalen alles om hun heen naar beelden. Ze verwerken 32 beelden per seconde, terwijl een woorddenker 2,5 woorden per seconden verwerkt. Je kunt je voorstellen dat dit heel veel energie kost.
Kenmerken van kinderen die in beelden denken zijn:
- vaak snel afgeleid
- hebben een korte concentratieboog
- zijn vaak dromerig
- heel creatief
- hebben geen tijdsbesef
- moeite met plannen en organiseren van bijvoorbeeld hun huiswerk
- faalangst
- weinig zelfvertrouwen
De uitdaging van beelddenken in de klas
Veel kinderen die in beelden denken lopen tegen leerproblemen aan. Ze hebben vaak moeite met spelling en lezen. Maar denk ook aan het automatiseren van de tafeltjes. Rekenen, klokkijken. Het zijn allemaal dingen in ons onderwijssysteem die bij beelddenkers anders aangeleerd moeten worden. Vaak zie je ook dat pubers vastlopen op de middelbare school, omdat ze moeite hebben met plannen en organiseren van hun huiswerk. Ze leren vaak top-down. Dat wil zeggen dat ze eerst het gehele plaatje willen zien, zodat ze weten waar ze aan toe zijn en wat het nut is van het te leren stuk. Als ze het nut er niet van in zien, zijn ze niet snel gemotiveerd om het aan te pakken.
Waarom is het belangrijk om een beelddenker in de klas vroeg te herkennen?
Het is ontzettend belangrijk om een beelddenker zo vroeg mogelijk te herkennen en te helpen. Zoals in het voorbeeld van Fenne. Hoe eerder je de problemen signaleert, hoe eerder je de aanpak kunt veranderen en problemen zoals faalangst, weinig zelfvertrouwen, laag zelfbeeld, etc, kunt voorkomen. Door vroegtijdig in te grijpen kun je het kind makkelijker motiveren om weer aan de slag te gaan.
Ondersteuning in de klas
Er zijn allerlei manieren om beelddenkers in de klas te ondersteunen. Denk aan visuele hulpmiddelen, zoals een cijferveld, mindmaps maken, een study-buddy (bord wat tafeltje afschermt voor de omgeving), koptelefoon, andere instructiemethoden.
Omdat ze top-down leren is het ontzettend belangrijk dat ze het geheel te zien krijgen en niet stukje voor stukje. Op deze manier houd je ze ook gemotiveerd om te leren.
Persoonlijke ervaring
Zoals je op mijn website kunt lezen, hebben wij zelf ook 2 kinderen die in beelden denken. Zelf ben ik overigens ook een beelddenker. We liepen met onze kinderen tegen allerlei leerproblemen aan. Na wat onderzoek bleek dat ze beiden beelddenkers waren. Ik ben me gaan verdiepen in wat het inhoudt en wat deze kinderen nodig hebben. Door ze op een andere manier te laten leren, zagen we dat het beter ging. Dat ze beter in hun vel zaten. Ze waren veel vrolijker en voelde zich veel meer begrepen.
Nog steeds maak ik met onze dochter planningen voor school. Haar huiswerk schrijven we op in een huiswerkplanner. Dus naast dat ze Magister gebruiken op school, schrijven we het zelf ook nog op een planner. Het lijkt misschien dubbelop, maar het geeft haar veel meer overzicht per dag en rust in haar hoofd. Zeker voor bijvoorbeeld de toetsweken is dit heel belangrijk en merk je dat ze rustiger de toetsweek in gaat met betere resultaten en dat is ook fijn.
Tips voor jou als ouder!
Merk je dat je kind anders reageert op school. Of misschien wil het helemaal niet meer naar school. Heeft het vaak buikpijn of hoofdpijn zonder duidelijke reden? Kijk dan eens goed wat je kind nodig heeft. Overleg met de leerkracht. En ga samen op onderzoek uit. Misschien is je kind ook een beelddenker en heeft het een andere aanpak nodig?
Conclusie: het succes van een beelddenkend kind in de klas
Het is heel belangrijk dat kinderen die in beelden denken vroeg gesignaleerd worden. Daardoor kun je een hoop problemen voorkomen. Deze kinderen willen heel graag, maar weten vaak niet hoe ze tot leren moeten komen. En met behulp van de juiste ondersteuning kun je heel ver komen.
Herken je dit nu bij je kind of kun je wel wat hulp gebruiken? Neem dan contact met mij op en dan kijken we samen wat ik voor jullie kan betekenen.