Als leren niet vanzelf gaat; heeft mijn kind een leerprobleem?
Ken je de uitspraak “Het zit er wel in, maar het komt er niet uit”. In mijn praktijk kom ik deze zin regelmatig tegen. Maar wat is de reden dat het leren niet vanzelf gaat? Dit kan vele oorzaken hebben. In deze blog probeer ik je wat meer uitleg te geven over diverse soorten leerproblemen en wat je vervolgens kunt doen.
Wat voor leerproblemen zijn er?
Er zijn diverse soorten leerproblemen. De meest voorkomende zijn dyslexie en dyscalculie. Maar er kunnen ook leerproblemen ontstaan door bijvoorbeeld faalangst, autisme, adhd. Maar er is nog een groep die tegen leerproblemen aanloopt en dat zijn de beelddenkers.
Het is daarom erg belangrijk om uit te zoeken waarom het leren zo moeilijk gaat. Ik adviseer ouders dan ook altijd om goed in gesprek te gaan met je kind. Misschien zit het niet zo lekker in zijn vel en is dat de reden dat het leren niet vanzelf gaat. Misschien heeft je kind dyslexie of een vorm van autisme of misschien is je kind wel een beelddenker. En als je kind een beelddenker is, leert hij of zij sowieso op een andere manier. Deze doelgroep is namelijk heel visueel ingesteld en verwerkt informatie op een andere manier. Maar daarover later meer in deze blog.
Oorzaken waarom leren niet altijd vanzelf gaat en beelddenken
Sommige kinderen vinden het moeilijk om alle informatie die ze krijgen te verwerken. Ze hebben moeite om het alfabet te leren. Misschien draaien ze wel letters om (spiegelen). Of ze krijgen de tafeltjes maar niet uit hun hoofd geleerd. Deze groep noemen we beelddenkers.
Beelddenken is erfelijk. Vaak zie je in een gezin waar het kind een beelddenker is, dat de vader of moeder dat ook is. Ga maar eens na bij jezelf of je dingen bij jezelf terugziet die horen bij beelddenken.
Als de leerproblemen ontstaan doordat je kind een beelddenker is, is het belangrijk dat je kind op een andere manier gaat leren. Beelddenkers leren namelijk visueel. Een beelddenker verwerkt 32 beelden per seconde. Een taaldenker 2 tot 3 beelden per seconde. Je kunt je wellicht voorstellen dat alle informatie die op een dag binnen komt bij een beelddenker behoorlijk vermoeiend kan zijn. De hele tijd zijn ze bezig om de beelden om te zetten naar woorden. Enorm vermoeiend!
Hoe herken ik nou een beelddenker?
Er zijn verschillende kenmerken waaraan je een beelddenker kan herkennen.
- Moeite met concentreren
- Moeilijk stil kunnen zitten
- Vaak dromerig en snel afgeleid
- Geen tot weinig tijdsbesef
- Moeite met plannen en organiseren van huiswerk
- Kunnen niet goed tegen harde geluiden
- Heel creatief
- Moeilijk leesbaar handschrift
Andere manier van leren
Top-down
Een beelddenker leert top-down. Dat wil zeggen dat ze het geheel willen overzien. En daarna gaan ze het verdelen in stukjes. Op deze manier weten ze wat ze moeten leren, maar zien ze ook het nut ervan in. Want als ze dat niet zien, zijn ze ook niet gemotiveerd om het te gaan leren.
Stel je kind heeft een dictee. Deze woorden moeten op een behoorlijk tempo worden mee geschreven. Maar een beelddenker is visueel ingesteld. Dat wil zeggen dat ieder woord dat hij hoort in zijn hoofd een plaatje of een filmpje is. Bijvoorbeeld: hij moet het woord Hond opschrijven tijdens een dictee. Een taaldenker zal meteen het woord kunnen opschrijven, maar een beelddenker ziet de hond letterlijk door de tuin rennen en een lekker bot opgraven.
Hij moet dit beeld omzetten naar het woord Hond. Maar dat heeft tijd nodig. En die tijd is er tijdens een dictee niet. Dus wat gebeurt er? Je kind gaat achterlopen. Hij kan het dictee niet bijhouden. Met als gevolg dat de leerkracht gaat denken dat je kind het niet aan kan . Dat het niveau te hoog is. Maar dat is niet zo. Het is daarom belangrijk dat de manier van leren en lesgeven aansluit bij de behoeften van het kind.
Jaartje overdoen?
Wat vaak gedacht wordt als het kind niet helemaal bij kan houden, om hem een jaartje over te laten doen. Maar daar los je het probleem niet mee op. Want als je kind een beelddenker is, zal hij dat ook zijn als hij dat jaartje overdoet. Het is daarom belangrijk voor hem of haar om de lesstof op een andere manier aan te bieden. Op die manier voldoe je aan zijn of haar leerbehoeften en zal hij of zij wel mee kunnen komen met de lesstof.
Begrijpend lezen
Begrijpend lezen is ook zo’n voorbeeld. Begrijpend lezen is heel moeilijk voor beelddenkers. Want in een toets wordt eigenlijk gevraagd wat de schrijver heeft bedoeld. Maar is dat ook wat de beelddenker ervaart? Begrijpen ze wat er is geschreven? Omdat beelddenkers visueel zijn ingesteld, kan het een heel andere draai geven aan het verhaal. Ze bekijken het vaak op allerlei manieren. Daarom is dit heel belangrijk om goed te oefenen en duidelijk te blijven bij het verhaal.
Tips voor ouders van kinderen waar het leren niet vanzelf gaat!
Als je kind een beelddenker is, is het belangrijk dat hij de juiste begeleiding zal krijgen. Zowel thuis als op school. Ga dus ook in gesprek met de leerkracht. Want ook in de klas is het belangrijk dat je kind op de juiste plaats zit en dat hij de juiste ondersteuning krijgt. Houdt voor jezelf goed de signalen bij die je krijgt bij je kind, want die kun je weer bespreken op school, zodat de leerkracht ook weet waar hij op moet letten. Maar ga zeker ook op zoek naar goede begeleiding. Want zonder goede begeleiding is de kans op vastlopen echt heel erg groot.
Ook is het belangrijk dat er goed gekeken wordt naar eventuele aanpassingen in de klas die gedaan kunnen worden. Niet alleen de plaats, maar ook allerlei visuele ondersteuning is belangrijk. In mijn Blog een beelddenker in de klas kun je hier meer over lezen.
Leerproblemen op het Voorgezet Onderwijs
Leerproblemen ontstaan op allerlei leeftijden. Sommige kinderen lopen al op de basisschool vast. Ze hebben moeite met het leren lezen en schrijven en ook begrijpend lezen is heel erg lastig. Dan kun je op tijd beginnen met de juiste begeleiding.
Natuurlijk zijn er ook kinderen die op de basisschool zich wel hebben kunnen redden, maar eenmaal op het Voortgezet Onderwijs lopen ze vast.
Ze krijgen steeds meer moeite om hun huiswerk te plannen. Ze krijgen het niet af, of ze hebben niet genoeg tijd om te leren voor een proefwerk. Met als gevolg dat de motivatie zakt, sommige kinderen krijgen last van faalangst, het zelfvertrouwen neemt af en de punten gaan omlaag.
Wat nu? Ook hier kun je je weer afvragen of het niveau van je kind juist is. Maar als je kind in beelden denkt, kun je een niveau terug gaan, maar is de kans groot dat hetzelfde gebeurt. Want het probleem is niet het niveau. Het probleem is dat de manier van les krijgen niet aansluit bij hun leerbehoeften. Het is dus belangrijk dat ze op een andere manier gaan leren leren. En als dat lukt, zal je zien dat het wel gaat lukken.
Succesverhaal uit de praktijk!
In mijn praktijk heb ik een leerling begeleid die helemaal was vastgelopen op school. Het was haar allemaal teveel. Ze raakte overprikkeld en de motivatie voor school werd steeds minder. Je kunt je dan afvragen of het niveau niet goed is. Is het allemaal een beetje te hoog gegrepen? Maar diep van binnen wisten de ouders dat ze het wel kon. We zijn aan de slag gegaan samen. We hebben goed gekeken waar de problemen zaten. En van daaruit zijn we stukje voor stukje op een andere manier gaan leren. Je zag ze gewoon opbloeien. Ze pakte het heel snel op en het werd steeds duidelijker dat ze het wel kon, maar doordat ze al die jaren op een voor haar verkeerde manier leerde, kwam het er niet uit. Met de nodige aanpassingen kwam de motivatie weer terug en haar punten gingen weer omhoog. Dat is het mooie resultaat van de begeleiding van beelddenkers.
Motiveren van kinderen om op een andere manier te gaan leren!
Zoals ik al eerder aangaf, is het voor beelddenkers heel belangrijk dat ze op een andere manier gaan leren en goede begeleiding krijgen. In mijn praktijk maak ik onder andere gebruik van de Ikleeranders methode. Dit is de basis waarmee ik werk. En van daaruit bekijk ik altijd per leerling wat er nodig is om tot leren te komen. Ieder kind is tenslotte uniek.
Sommige kinderen hebben een korte concentratieboog en kunnen vaak moeilijk stil zitten. Wat dan goed kan werken is bewegend leren. Ik maak gebruik van allerlei spelletjes en kaartjes, maar ook een grote rekenmat behoort tot de mogelijkheden. Door bewegend te leren activeer je beide hersenhelften. Ze zijn dus toch aan het leren, terwijl ze daar eigenlijk helemaal niet zo bij stil staan. Het resultaat is heel erg mooi om te zien.
Hulp nodig?
Dus loop je nu ook met je kind tegen allerlei problemen aan? School gaat niet zo lekker en thuis weet je echt niet meer wat je moet doen. Stuur me dan gerust een berichtje en dan kijken we samen wat ik voor jullie kan betekenen. Je kunt me bereiken door een reactie achter te laten onder deze blog of contact op te nemen via het contactformulier.
